ΠΟΙΟΣ ΘΥΜΑΤΑΙ τους νεκρούς των ΕΛ.ΠΕ του Λάτση;
(Στο «μνημείο πεσόντων» -τα αποκαλυπτήρια του οποίου έγιναν την περασμένη Δευτέρα- δεν αναφέρονται καν τα ονόματα των νεκρών γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση της μητέρας ενός εκ των νεκρών εργατών)
Γράφει ο Τάσος Σαραντής // Στην "Εφημερίδα των Συντακτών"
Χαράλαμπος Δευτεραίος, 41 ετών, πατέρας δύο παιδιών, Ραμαντάν Ντελιλάι, 32 ετών, Αντώνης Αβράμπος, 27 ετών, Κώστας Μαγγούρας, 31 ετών.
Eκτός των συγγενών και των συναδέλφων τους, ποιος αλήθεια θυμάται τα ονόματα των τεσσάρων εργαζομένων που βρήκαν οδυνηρό θάνατο από εκτεταμένα εγκαύματα πριν από δύο χρόνια (8/5/2015) στις εγκαταστάσεις του διυλιστηρίου της εταιρείας «Ελληνικά Πετρέλαια» (ΕΛ.ΠΕ.) στον Ασπρόπυργο;
Δύο ολόκληρα χρόνια μετά το εργατικό δυστύχημα, ένα πέπλο σιωπής εξακολουθεί να καλύπτει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες προκλήθηκε η έκρηξη που σκότωσε τους τέσσερις εργαζομένους και τραυμάτισε ακόμη δύο, αφού η ανακριτική διαδικασία από την Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθήνας εξακολουθεί να βρίσκεται σε… εξέλιξη.
Υπενθυμίζεται ότι το δυστύχημα συνέβη κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης (shut down) όταν η διαρροή εγκλωβισμένου καυσίμου 30 κυβικών μέτρων από σωλήνα της Μονάδας Αναμόρφωσης Νάφθας (U 3300) προκάλεσε πυρκαγιά με τεράστια φλόγα και έκρηξη.
Με τη Δικαιοσύνη να κινείται με σκανδαλωδώς αργούς ρυθμούς για τη συγκεκριμένη υπόθεση, ακόμη και για τα ελληνικά δεδομένα, και με τα φώτα της δημοσιότητας να σβήνουν λίγο μετά το συμβάν, γίνεται φανερός ο κίνδυνος συγκάλυψης τόσο των αιτιών όσο και των υπευθύνων του δυστυχήματος.
///// Μνημείο χωρίς ονόματα
Ακόμη και το μνημείο που στήθηκε για τους νεκρούς -τα αποκαλυπτήρια του οποίου έγιναν την περασμένη Δευτέρα-, που με εντολή της διοίκησης της εταιρείας τοποθετήθηκε έξω από την είσοδο των εγκαταστάσεων των ΕΛ.ΠΕ. Ασπροπύργου και όχι στο σημείο του δυστυχήματος, δεν έχει το παραμικρό που να θυμίζει τους νεκρούς.
Πρόκειται για ένα γενικόλογο «μνημείο πεσόντων» με έναν στίχο του Κωστή Παλαμά και τη φράση «Στη μνήμη των συναδέλφων που χάθηκαν εν ώρα καθήκοντος». Μάλιστα, η μη αναφορά των ονομάτων των αδικοχαμένων εργαζομένων στο μνημείο προκάλεσε την αντίδραση της μητέρας ενός εκ των νεκρών κατά τη διάρκεια του τρισάγιου που πραγματοποιήθηκε στον χώρο, η οποία, απευθυνόμενη δημόσια στον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, αναρωτήθηκε γιατί δεν υπάρχει το όνομα του παιδιού της.
Υπενθυμίζεται ότι η «Εφ.Συν.» ήταν το μόνο μέσο ενημέρωσης που ασχολήθηκε ενδελεχώς με τη διερεύνηση των συνθηκών και των αιτιών που προκάλεσαν το δυστύχημα, αποκαλύπτοντας, μεταξύ άλλων, το πόρισμα που συνέταξε σε χρόνο-εξπρές η ίδια η εταιρεία, καθώς και το σχετικό πόρισμα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας.
Αγνωστη παραμένει η τύχη του πορίσματος του Πυροσβεστικού Σώματος, το οποίο, αν και είχε ολοκληρωθεί, είχε επιστραφεί τουλάχιστον τέσσερις φορές στην υπηρεσία προκειμένου να ληφθούν συμπληρωματικές καταθέσεις.
///// Τα πορίσματα
Σε ανθρώπινο σφάλμα και στην ύπαρξη καυσίμου μέσα στον αγωγό της δεξαμενής, όπου γίνονταν εργασίες συντήρησης το πρωινό της 8ης Μαΐου 2015, απέδωσε τα αίτια της έκρηξης το πρώτο πόρισμα που εκδόθηκε για το δυστύχημα από την ίδια την εταιρεία, μόλις δεκαέξι μέρες μετά την τραγωδία, αποδίδοντας ευθύνες σε εννέα στελέχη και επικεφαλής διευθυντικών υπηρεσιών των ΕΛ.ΠΕ.
Το πόρισμα συντάχθηκε από οκταμελή επιτροπή διερεύνησης του δυστυχήματος που διόρισε η διοίκηση της εταιρείας. Σε αυτό διαπιστώθηκαν αρκετές πλημμέλειες, μεταξύ των οποίων παραβίαση της διαδικασίας έκδοσης αδειών εργασίας και ελλιπής επικοινωνία μεταξύ δύο αρμόδιων τμημάτων.
Ωστόσο, τα δύο μέλη της επιτροπής διερεύνησης που ορίστηκαν ως εκπρόσωποι των εργαζομένων δήλωσαν πως η πλημμελής τήρηση των διαδικασιών ήταν αποτέλεσμα ενός γενικότερου κλίματος πίεσης για τη γρήγορη ολοκλήρωση των εργασιών, καθώς υπήρξε προσπάθεια το χρονοδιάγραμμα της γενικής συντήρησης του διυλιστηρίου να συμπιεστεί κάτω από 35 ημέρες, αλλά και συσσωρευμένης κούρασης, λόγω γενικευμένης εντατικοποίησης, έλλειψης προσωπικού και πολλών 12ωρων εργασίας, πολύ καιρό πριν από το ξεκίνημα της γενικής συντήρησης.
Σε ό,τι αφορά την έκταση του δυστυχήματος, αναφέρεται ότι ήταν αποτέλεσμα της έλλειψης εμπειρίας-ενημέρωσης για το πώς πρέπει να αντιδρούν σε τέτοιες καταστάσεις, καθώς χειριστές τριετίας-πενταετίας συμμετείχαν για πρώτη φορά σε γενική συντήρηση.
Τα υπόλοιπα μέλη της επιτροπής, δηλαδή τα διευθυντικά στελέχη της εταιρείας, διαφώνησαν με αυτές τις θέσεις των δύο εκπροσώπων του σωματείου, καθώς ισχυρίστηκαν ότι το επίσημο χρονοδιάγραμμα γενικής συντήρησης του διυλιστηρίου προέβλεπε διάρκεια 35 ημερών, αλλά προέκυψε ότι οι απαραίτητες εργασίες ήταν τελικά λιγότερες από την αρχική εκτίμηση.
///// Σειρά παρατυπιών
Το δεύτερο πόρισμα, αυτό του ΣΕΠΕ, αποδίδει ευθύνες στα ΕΛ.ΠΕ., καθώς διαπίστωσε σοβαρές παραβάσεις της νομοθεσίας από την εταιρεία, παντελή απουσία συντονισμού μεταξύ των αρμόδιων τμημάτων και μη τήρηση των εσωτερικών κανονισμών.
Οι παραβάσεις αφορούσαν την έλλειψη στην οργάνωση και την επίβλεψη εργασίας εκ μέρους του εργοδότη, κάτι που προκύπτει από την αδυναμία συνεννόησης των δύο αρμόδιων τμημάτων για να εφαρμόσουν από κοινού τις απαιτούμενες διαδικασίες για τις εργασίες που προηγήθηκαν του δυστυχήματος και τη μη ορθή έκδοση άδειας εκτέλεσης των εργασιών.
Αυτό είχε αποτέλεσμα να δοθεί άδεια εκτέλεσης εργασιών στον αγωγό που εμπλέκεται στην πρόκληση του συμβάντος, χωρίς να έχουν εξασφαλιστεί ο καθαρισμός και η απομόνωσή του.
Σύμφωνα με το ΣΕΠΕ, δεν τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες για την ασφαλή εκτέλεση των εργασιών και πολλές ενέργειες έγιναν στην κυριολεξία στο πόδι.
Επιπλέον, στο πόρισμά του το ΣΕΠΕ αποφαίνεται ότι η μη τήρηση των κανονισμών είχε συνέπειες και για τους εργαζομένους των ΕΛ.ΠΕ. και για τους εργαζομένους άλλων εργολάβων και ότι υπεύθυνα γι’ αυτό είναι τα ΕΛ.ΠΕ., ως εταιρεία που παρείχε τον χώρο των εργασιών και, άρα, είχε και την ευθύνη για την εξασφάλιση της ασφάλειας και της υγείας εργαζομένων άλλων εταιρειών, σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία.
Η μεγάλη διαφορά μεταξύ των δύο πορισμάτων είναι ότι αυτό της εταιρείας αποδίδει το τραγικό δυστύχημα σε ανθρώπινο τεχνικό λάθος που προέκυψε από την ασυνεννοησία μεταξύ δύο αρμόδιων τμημάτων, ενώ το πόρισμα του ΣΕΠΕ, επιβεβαιώνοντας αυτό το δεδομένο, το αποδίδει σε θεσμικό ζήτημα μη τήρησης και παραβίασης των κανονισμών.
///// Κι άλλες παραλείψεις
Ωστόσο, άλλα σημαντικά συμβάντα, που άπτονται των αρμοδιοτήτων και των ευθυνών του ΣΕΠΕ, δεν περιλήφθηκαν στο πόρισμα που συνέταξε. Ετσι, δεν εξετάστηκαν οι καταγγελίες που υπήρξαν για εντατικοποίηση της εργασίας, προκειμένου να ολοκληρωθούν το συντομότερο δυνατό οι εργασίες συντήρησης, με αποτέλεσμα τα συνεργεία να δουλεύουν 12, 14 έως και 16 ώρες την ημέρα.
Ούτε ότι η χρονική συμπίεση των εργασιών συντήρησης μπορεί να συνέβαλε στην εκδήλωση του δυστυχήματος. Εξάλλου δεν περιλήφθηκαν τα αποτελέσματα του επιτόπιου έλεγχου που διενήργησε το αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης Εργασιακών Σχέσεων Ανω Λιοσίων, στο οποίο αναφερόταν ότι οι τρεις από τους τέσσερις μόνιμους στα ΕΛ.ΠΕ. εργαζομένους που βρήκαν τον θάνατο απασχολούνταν εκτός του νόμιμου δηλωθέντος ωραρίου τους.
Σε ό,τι αφορά την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στους χώρους εργασίας των ΕΛ.ΠΕ. και με αφορμή την τραγική επέτειο των δύο χρόνων από το δυστύχημα, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενέργειας επισημαίνει:
«Στα θέματα ασφάλειας αρκετά έχουν αλλάξει προς το θετικότερο (π.χ. προσλήψεις), αλλά αρκετά ακόμα πρέπει να υλοποιηθούν, όπως κατάργηση 12ωρων, ουσιαστική και συνεχής εκπαίδευση των συναδέλφων ιδιαίτερα των νέων, απλοποίηση διαδικασιών, μονιμοποίηση εργολαβικών συναδέλφων που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Εν όψει επερχόμενων shut down και όχι μόνο, απαραίτητα κριτήρια για τις εργολαβικές εταιρείες και το προσωπικό τους είναι η πιστοποίηση, η εξειδίκευση και η επάρκεια».
///// Τι λέει σήμερα η εταιρεία
Ζητήσαμε από τη σημερινή διοίκηση των ΕΛ.ΠΕ. να μας αναφέρει τι μέτρα έχουν ληφθεί προκειμένου να αποφευχθεί ένα ανάλογο δυστύχημα στο μέλλον. Ακολουθεί η απάντηση:
«Από το καλοκαίρι του 2015, ο Ομιλος υλοποιεί ένα Ολοκληρωμένο Σύστημα Ασφάλειας σε όλες τις εγκαταστάσεις του, με έμφαση στα τρία διυλιστήρια, ακολουθώντας τα πρότυπα κορυφαίων πετρελαϊκών εταιρειών διεθνώς και με την αρωγή έμπειρων συμβούλων από το εξωτερικό
Στο «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ», η ανάπτυξη του οποίου θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2017, εντάσσονται όλες οι υπάρχουσες διαδικασίες ασφαλείας, επιπλέον όμως προδιαγράφονται οι απαιτήσεις για την εφαρμογή των διαδικασιών, όπως για παράδειγμα η επαναλαμβανόμενη εκπαίδευση του προσωπικού, ο ρόλος των εμπλεκόμενων εργαζομένων, η πιστοποίηση του βαθμού τήρησης, ο εντοπισμός περαιτέρω βελτιώσεων και η τακτική αναθεώρηση.
Πρωταρχικό μέλημά μας παραμένει το ανθρώπινο δυναμικό, στο οποίο επενδύουμε διαρκώς.
Για τον λόγο αυτό, έχουμε:
►Αποφασίσει και υλοποιούμε την πρόσληψη 250 εργαζομένων σταδιακά, ώστε να υπάρχει επαρκής χρόνος για την επιμόρφωσή τους.
►Αναβαθμίσει το πρόγραμμα εκπαίδευσης τόσο για το μόνιμο προσωπικό όσο και για το εργολαβικό, ένα σύνολο που πλησιάζει τους 1.500 εργαζομένους, με σκοπό την πληρέστερη κατανόηση των πιθανών κινδύνων στις εργασίες τους και τη λήψη προληπτικών μέτρων για την αντιμετώπισή τους.
►Για τα συνολικά 250 στελέχη μας όλων των ιεραρχικών επιπέδων στα διυλιστήρια, ολοκληρώθηκε πρόγραμμα εξειδικευμένης εκπαίδευσης, σε συνεργασία με διεθνώς κορυφαίο πετρελαϊκό όμιλο. Σκοπός αυτής της εκπαίδευσης ήταν να γίνει κατανοητό ότι η ασφάλεια του προσωπικού και των εγκαταστάσεων αποτελεί το πρώτιστο μέλημα για τον καθένα ξεχωριστά.
Επεκτάθηκε η έκδοση Σχεδίων Ασφαλούς Εκτέλεσης εργασιών για όλες τις σημαντικές, μη επαναλαμβανόμενες εργασίες, με πλήρη εκτίμηση των πιθανών κινδύνων και τα μέτρα αντιμετώπισής τους πριν από την εκτέλεση των εργασιών.
Ιδιαίτερα, πριν από κάθε προγραμματισμένη Γενική Συντήρηση (turnaround) εκδίδονται Σχέδια Ασφάλειας στα οποία προδιαγράφονται τα μέσα ατομικής προστασίας και ενημερώνεται όλο το προσωπικό για τους παράγοντες επικινδυνότητας και τους κανόνες ασφαλείας. Κατά τις εργασίες, υπάρχει συνεχής παρουσία Τεχνικών Ασφαλείας στο πεδίο, σε 24ωρη βάση, για να αντιμετωπίζονται άμεσα τα θέματα που προκύπτουν.
Εξάλλου, με στόχο την ευαισθητοποίηση των εργαζομένων για την ασφάλεια τη δική τους αλλά και των συναδέλφων τους, υλοποιήθηκε εκτενής καμπάνια ενημέρωσης.
Για τα ΕΛ.ΠΕ. αποτελεί στρατηγικό στόχο να συγκαταλέγονται τα διυλιστήριά του στα καλύτερα της Ευρώπης στον τομέα της ασφάλειας. Βούλησή μας είναι ΝΑ ΕΠΙΣΤΡΕΦΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΜΑΣ ΑΣΦΑΛΕΙΣ, ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ».
http://www.efsyn.gr/ar…/poios-thymatai-toys-nekroys-ton-elpe
